سیر تحول شخصیت فرهاد در آثار مهم ترین مقلدین نظامی

Authors

محمود بشیری

نوشین استادمحمدی

abstract

از هنگامی که نظامی با سرودن مثنوی خسرو و شیرین، تصویری روشن و ستوده از سیمای فرهاد ترسیم نمود، همواره ازین عاشق دلخسته به نیکی یاد شده است. ما در این نوشته در پی پاسخ دادن به این پرسش ها هستیم که آیا فرهاد شخصیتی تاریخی است یا فردی خیالی و افسانه ای؟ و این که شخصیت فرهاد در آثار مقلدان نظامی نیز همانند سرودۀ وی مانده است یا تغییر یافته؟ نظامی در اثرش چنان جایگاه والایی به فرهاد بخشید که صدها شاعر پس از خود را به تقلید از این اثر برای کسب چنان محبوبیتی واداشت. در این میان تغییرات زیادی در شخصیت فرهاد رخ داده است. امیرخسرو دهلوی چندان تغییری در چهرۀ فرهاد ایجاد نکرد، ولی عارف اردبیلی با نامیدن اثرش به فرهادنامه، خط مشی خود را که محوریت دادن به شخصیت فرهاد باشد علناً اعلام کرد. هاتفی خرجردی نیز تنها در جزییات شخصیتی فرهاد تغییراتی ایجاد کرده است. اما روال داستان تا حدی مشابه است. وحشی بافقی در اثر ناتمامش شخصیت فرهاد را به خوبی پرورش می دهد و پس از او وصال شیرازی شخصیت فرهاد را به شکل یک عارف یا سالک ترسیم می نماید. صابر شیرازی به تکمیل این اثر می پردازد و چنان بینوا فرهاد را در پایان داستان به حال خود رها می کند که هر خواننده ای آرزو می کند ای کاش این اثر ناتمام می ماند اما چنین فرجامی نمی یافت. در روایت شعلۀ نیریزی نیز تغییرات بسیار اندک و نادر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سیر تحول شخصیت در آثار نمایشی اکبر رادی

ادبیات نمایشی، برخلاف جایگاه و پیشینه‌ای که در ادبیات غرب دارد، چنان‌که بایسته و شایسته باشد، در ایران مورد اقبال و توجه نویسندگان و مخاطبان ادبیات قرار نگرفته است؛ به همین سبب، مراحل رشد، تکامل و شکوفایی خود را به‌کندی طی می‌کند. این ژانر نوپای ادبی، به‌ویژه در سال‌های معاصر از قلم نویسندگان به‌نام و صاحب‌سبکی هم‌چون غلامحسین ساعدی، بهرام بیضایی و اکبر رادی، بهره برده است. در این میان اکبر راد...

full text

واکاوی شخصیت فرهاد، در منظومه‌ی خسرو و شیرین نظامی

چکیده خسرو وشیرین ، شخصیت هایی تاریخی هستند اما از فرهاد ردپای محوگونه ای در برخی متون بر جای مانده است وجایگاه تاریخی او لغزان وقابل تردید می نماید . شیرین در داستان نظامی ، شخصیتی آرمانی دارد که با روایت های تاریخی نزدیک به روزگار نظامی چندان همسو نیست. با نگاهی دقیق به خسرو و شیرین می توان دریافت که نظامی شیرین را عامدانه تطهیر می کند و با این روش الگویی از معشوق آرمانی به دست می دهد. بن مای...

full text

واکاوی شخصیت فرهاد در داستان خسرو و شیرین نظامی

چکیده خسرو وشیرین ، شخصیت هایی تاریخی هستند اما از فرهاد ردپای محوگونه ای در برخی متون بر جای مانده است وجایگاه تاریخی او لغزان وقابل تردید می نماید . شیرین در داستان نظامی ، شخصیتی آرمانی دارد که با روایت های تاریخی نزدیک به روزگار نظامی چندان همسو نیست. با نگاهی دقیق به خسرو و شیرین می توان دریافت که نظامی شیرین را عامدانه تطهیر می کند و با این روش الگویی از معشوق آرمانی به دست می دهد. بن مای...

full text

سیر تحول داستان شیرین و فرهاد در متون نظم بعد از نظامی

چکیده: در فصل اول این رساله (کلیات) کوشش به عمل آمده است جهت بررسی سیر تحول داستان شیرین و فرهاد در متون نظم بعد از نظامی ابتدا به طور مختصر، به ذکر شاعرانی که به نظم این مثنوی اهتمام ورزیده اند پرداخته شود، و پس از آن آثار چاپ شده پس از نظامی که به نظم داستان خسرو و شیرین همت گماشته اند بررسی شود. از میان شاعران آثار نظامی گنجوی، امیرخسرو دهلوی، عارف اردبیلی، سلیمی جرونی، وحشی بافقی، وصال ش...

15 صفحه اول

سیر تحول کاشیکاری در آثار معماری دوره صفویه تا امروز

The tile making and the tile work are from valuable arrays related to architecture that the taste, elegance and the skill of our country’s tile makers have carried it to a degree of growth that has motivated the admire of the viewers. The people who have some acquaintance with Iranian Islamic architecture must enjoy the necessary knowledge of artistic values, designs as well as color and glaze ...

full text

بررسی مهم ترین آثار ادبی میخائیل نعیمه

در این پژوهش ، مهم ترین آثار ادبی میخائیل نعیمه شاعر دوره ی معاصر عربی را مورد بررسی قرار می دهیم . میخائیل نعیمه یکی از نویسندگان ادبیات مهجر بوده که دو محیط عربی و آمریکایی را تجربه کرده است . رساله ی حاضر در شش فصل تنظیم شده که دربرگیرنده ی محورهای ذیل می باشد : در فصل اول ضمن ارائه ی مختصری از زندگی نامه ی میخائیل نعیمه ، به معرفی زادگاه شاعر ( روستای بسکنتا ) و نیز محیطی که شاعر زندگی ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات زبان و ادبیات غنایی

Publisher: دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

ISSN 2322-3863

volume 2

issue 4 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023